आविष्कार केन्द्रका लागि ल्याउन ठिक्क पारिएको विमान अमेरिकाबाट यसरी भयो चोरी

काठमाडौं । “त्यो विमान तयार पार्न मैले वर्षौं बिताएको थिएँ । थुप्रै मेहनत गरेको थिएँ । तर चोरी भयो । केही मिनेटभित्रै वर्षौंको मेहेनत खेर गयो,” नेपाल ल्याउन ठिक्क पारिएको विमान अमेरिकामा चोरी भएपछि उक्त विमानका मालिक एवं प्रशिक्षक अनिश प्रधानले भनेको कुरा हो यो ।

आउँदो मार्चमा नेपाल ल्याउन ठिक्क पारिएको विमान चोरी भएपछि अमेरिकी पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै उनले यसो भनेका थिए । यो विमान नेपाल ल्याउनुको उद्देश्य पाइलट बन्न इच्छुकलाई तालिम दिनु थियो । यसका लागि महावीर पुन नेतृत्वको राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रलाई विमान उपहार दिने घोषणासमेत उनले गरेका थिए ।

तर नेपाल पठाउन कन्टेनरमा राखिसकेको विमान गत ३ जनवरीको साँझ चोरी भयो । अहिले चोरी भएको उक्त विमान जलेको अवस्थामा फेला परेको छ । 

कसरी भयो घटना ?

अमेरिका बस्दै आएका उडान प्रशिक्षक अनिश प्रधानले लस एन्जलसमा आफ्नो ‘प्रधान एयरक्राफ्ट वर्क्स’ चलाइरहेका छन् । प्रधानसँग यस क्षेत्रमा काम गरेको दुई दशकको अनुभव छ । उनै प्रधानले नेपालमा विमान बनाउने र विमान उडाउन सिकाउने विद्यालय स्थापना गर्न वर्षौंदेखि काम गर्दै आइरहेका थिए । 

त्यसका लागि उनले ‘पाइपर पीए १५’ (piper PA 15) नामक विमान तयार गरेका थिए । जसलाई उनले लस एन्जलसको टोरेन्समा भएको आफ्नो भाइको गोदाममा राखेका थिए । दुई जना बसेर उडाउन मिल्ने १९४० ताकाको पुरानो विमानलाई उनी आफैंले मर्मत गरेका थिए । 

युट्युबर सुभास कार्कीसँगको कुराकानीमा उनले यो विमान पुरानो भए पनि काम गर्न योग्य भएको बताएका छन् । नेपालको डाँडाकाँडामा उडाउन योग्य रहेको र प्रशिक्षण गर्न सजिलो हुने उनले उल्लेख गरेका छन् ।

विमान चोरी हुनुअघि उक्त गोदाम रहेको क्षेत्रमा क्रिसमस तथा नयाँ वर्षको बिदाको समय थियो । गोदामका धेरैजसो कर्मचारीहरू छुट्टीमा बसेका थिए । चोरी गर्ने समूहले त्यसैको फाइदा उठाउँदै ३ जनवरीको राति ८ः१५ बजेतिर विमान लगेको प्रधानको भनाइ छ ।

उपलब्ध सीसीटीभी फुटेज हेर्दा सेतो रङको पिकअप भ्यानमा आएर कन्टेनर लगिएको देख्न सकिन्छ । तर गाडीको नम्बर प्लेट र व्यक्तिहरू भने अस्पष्ट देखिन्छ ।

“म ६ तारिखका दिन मात्र गोदाम आएको थिएँ । कन्टेनर नदेखेपछि सर्भेलियन्स क्यामेरा फुटेज हेरेँ । त्यसपछि मात्र विमान चोरी भएको थाहा भयो,” मिडियाहरूसँगको कुराकानीमा उनले भनेका छन्, “अनि सोही दिन मैले स्थानीय प्रहरीलाई उजुरी दिएका थिएँ ।”

प्रधानका अनुसार कन्टेनरभित्र पङ्खा झिकेर एउटा विमान, चार ओटा इन्जिन र आवश्यक सामग्री थिए । जसको बजार मूल्य साढे दुई लाख अमेरिकी डलर बराबर थियो । ३४ फुट लम्बाइ भएको कन्टेनरको मूल्य २५-३० हजार डलरको भएकाले चोरी भएको प्रधानले लख काटेका छन् । 

चोरीपछि के भयो ?

विमान चोरीबारे प्रधानले प्रहरीमा जाहेरी दिएपछि सीएनबीसी, केटीएलए, फक्स ११, द इन्डिपेन्डेन्ट लगायतका अमेरिकी मिडियाले राम्रैसँग कभरेज गरे । यता प्रधान र उनको समूहले पनि विभिन्न स्थानहरूमा गएर कन्टेनरको खोजी गरिरहे ।

जमिन र आकाश दुवैबाट कन्टेनरको खोजी गरेको प्रधानले मिडियालाई बताएका छन् । तर प्रहरीबाट भने सक्रिय रूपमा खोजी कार्य नभएको गुनासो उनले गरेका छन् ।

 

चोरी भएको हप्ता दिनसम्म पनि विमानबारे केही पत्ता लागेको थिएन । अझ कसले चोरी गरेको छ भन्ने कुरा पनि अज्ञात नै थियो । त्यसकारण विमान चोरी गरेपछि विमान रहेको कन्टेनर ट्र्याक गर्न समस्या थियो ।

खोजी कार्य जारी रहेको अवस्थामा नै एक व्यक्तिले जलिसकेको कन्टेनरको फोटो उनलाई पठाइदिए । तत्कालै उनी त्यस ठाउँमा पुगे । त्यो कन्टेनर उही थियो, जो नेपाल आउने तयारीमा थियो ।

कन्टेनर क्यालीफोर्नियाको लङ बिचमा थियो । तर विमानसहित सबै भाग जलिसकेको थियो । तर घटना भएको १८ दिन बितिसक्दा पनि चोरी गर्ने व्यक्ति/समूहलाई प्रहरीले पक्रिन सकेको छैन । 

अब के हुन्छ ?

कन्टेनर भेटिए पनि विमान जलेर नष्ट भइसकेको थियो । प्रधानका लागि कन्टेनरभन्दा पनि विमान बढी महत्त्वपूर्ण थियो । अब पुन: चलाउनै नमिल्ने गरी भेटिएको विमानलाई चोरी गर्नेले टोरेन्सबाट क्यालिफोर्नियाको लङ बिच पुर्‍याएका थिए । 

एक दशक लागिपरेर बनाएको विमान नष्ट भएपछि प्रधानले आफ्नो मस्तिष्कमा केही नआएको, तर आँखाबाट आँसु आएको मिडियालाई सुनाएका छन् । त्यस्तै केही लोभी व्यक्तिका कारण आफ्नो सपना तुहिँदा दु:ख लागेको जनाएका छन् ।

यद्यपि विमान पुन: बनाउन सकिने आशामा उनले ‘गो फन्ड मी’ (GoFundMe) मा सहयोग अभियान सुरु गरेका छन् । 

यता राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रका संस्थापक अध्यक्ष महावीर पुनले भने उपहारमा पाउने विमान चोरी भएको थाहा पाएको, तर प्रधानसँग कुराकानी हुन नसकेको बताएका छन् । पहिले कागजपत्र नमिलेर ल्याउन नपाइरहेको समयमा विमान चोरी हुनु दु:खद खबर रहेको उनले सुनाए ।

पछिल्लो अध्यावधिक: माघ ७, २०८० १६:३६

टिप्पणीहरू